การเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการธุรกิจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล

บทคัดย่อ

     การวิจัยนี้นำเสนอวิธีการในการวิเคราะห์กระบวนการในการทำงานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการโดยใช้ข้อมูลที่เกิดขึ้นจริงจากกระบวนการการทำงาน ที่ถูกบันทึกไว้ในระบบสารสนเทศขององค์กรที่เรียกว่า บันทึกเหตุการณ์ (Event log) โดยใช้เทคนิคเหมืองกระบวนการ (Process mining) ด้วยเครื่องมือ Disco ที่ใช้อัลกอริทึม Fuzzy Miner เพื่อสร้างโมเดล หรือ แผนภาพการทำงานของกระบวนการ ทำให้ผู้ใช้งานสามารถเห็นภาพกระบวนการทำงานที่แท้จริงในองค์กร พร้อมทั้งให้ข้อมูลทางสถิติต่าง ๆ ที่สามารถนำมาใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลในเชิงลึกต่อไป โมเดลสามารถแสดงได้ทั้งในรูปแบบของความถี่และประสิทธิภาพ (เวลา) โดยความถี่เป็นการแสดงเชิงปริมาณว่ามีการทำแต่ละกิจกรรมในแต่กระบวนการมากน้อยเพียงใด พร้อมทั้งปริมาณงานที่ส่งต่อไปที่กิจกรรมที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ อะไรบ้างและมีปริมาณเท่าไหร่ ข้อมูลเหล่านี้สามารถนำมาใช้ในการตัดสินใจในการจัดสรรทรัพยากรให้เหมาะสมกับปริมาณงานในแต่ละช่วงเวลาได้อย่างแม่นยำ ในส่วนของการวิเคราะห์เชิงเวลา หรือ ประสิทธิภาพนั้น แสดงให้เห็นถึงเวลาที่ใช้ในแต่ละกระบวนการว่าใช้เวลามากน้อยเพียงใด พร้อมทั้งเวลาที่ใช้ในการส่งงานต่อไปยังกิจกรรมอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ข้อมูลเหล่านี้สามารถนำมาทำเป็น ระดับการให้บริการ (Service level agreement) เช่น การกำหนดว่าแต่ละกิจกรรมต้องใช้เวลาไม่เกิน กี่นาที เป็นต้น ซึ่งเป็นการกำหนดจากสภาพความเป็นจริงไม่ใช่การจินตนาการเอาเอง หรือ ทำแผนการพัฒนาบุคลากรในกรณีบางกิจกรรมใช้เวลาที่มากกว่าที่กำหนด หรือจัดการเรื่องการจัดสรรทรัยากรให้เหมาะสมมากขึ้น เพื่อให้การทำงานโดยรวมมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น งานวิจัยนี้ได้แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพในการนำไปใช้จริงในการวิเคราะห์กระบวนการบริการผู้ป่วยนอก ซึ่งเป็นกระบวนการที่มีความแตกต่างกันถึง 4,293 รูปแบบ (Variant) แสดงถึงความหลากหลายของกระบวนการรักษาในโรงพยาบาล ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะอย่างหนึ่งของการให้บริการในด้านนี้ เนื่องจากผู้ป่วยแต่ละรายอาจใช้กระบวนการที่แตกต่างกัน ดังนั้นในการเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการจึงเป็นเรื่องที่ท้าทายและมีความซับซ้อน แต่การวิเคราะห์โดยใช้เทคนิคของเหมืองกระบวนการได้แสดงให้เห็นว่าเป็นสิ่งที่สามารถทำได้อย่างแม่นยำและถูกต้องโดยใช้ข้อมูลจริงที่มีอยู่แล้วในองค์กร

คำสำคัญ: เหมืองกระบวนการ, บันทึกเหตุการณ์, การเพิ่มประสิทธิภาพ, Disco

Abstract

This research presents a method for analyzing work processes to improve process efficiency using actual data from organizational work processes recorded in an information system known as an event log. Process mining techniques are used with the Disco tool, which employs the Fuzzy Miner algorithm to create a model or process map. This allows users to visualize the actual workings of an organization, along with statistical information that can be used for in-depth data analysis. The model can be displayed in frequency and performance (time) formats. Frequency shows the quantitative aspect of how often each activity occurs in a process and the volume of work passed on to related activities. This data can be used to make accurate decisions about resource allocation according to the workload at different times. On the other hand, performance analysis shows the time spent on each process and the time taken to pass work to other related activities. This data can be used to establish service level agreements (SLAs), such as specifying that each activity should not exceed a certain number of minutes based on actual conditions rather than hypothetical scenarios. It can also be used to develop staff training plans where specific activities take longer than specified or to improve resource allocation to enhance overall efficiency. The research demonstrated its effectiveness in real-world applications by analyzing outpatient service processes, which exhibited 4,293 variants, reflecting the diversity of hospital treatment processes. This is a characteristic of service provision in this field, as each patient may undergo different processes. Therefore, improving process efficiency is both challenging and complex. However, process mining techniques have proven to be accurate and effective using the existing data within the organization.

Keywords: Process mining, event log, efficiency improvement, Disco

ศ. ดร.วิเชียร เปรมชัยสวัสดิ์ – Prof. Dr. Wichian Premchaiswadi, ดร.ภูริเดช อาภาสัตย์ – Dr. Poohridate Arpasat. 2567 (2024). Data-Driven Business Process Improvement. รายงานการวิจัย (Research Report). บัณฑิตวิทยาลัย (Graduate School). ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ – Doctor of Philosophy Program in Information Technology. ปร.ด. เทคโนโลยีสารสนเทศ – Ph.D. in Information Technology. Bangkok: Siam University