สิทธิที่จะได้รับความช่วยเหลือในทางคดีอญาจากทนายความศึกษากรณี:ปัญหาระบบทนายความขอแรงและการใช้ระบบ Public Defender

การอ้างอิง/citation

กรองทิพย์ คำยะรัตน์. (2558). สิทธิที่จะได้รับความช่วยเหลือในทางคดีอญาจากทนายความศึกษากรณี:ปัญหาระบบทนายความขอแรงและการใช้ระบบ Public Defender. (การค้นคว้าอิสระนิติศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยสยาม.

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้คือเรื่องการได้รับความช่วยเหลือในทางคดีจากทนายความให้แก่ผู้ต้องหาในคดีอาญามีวัตถุประสงค์เพื่อทราบแนวคิดและความจำเป็นของการได้รับความช่วยเหลือในทางคดีจากทนายความให้แก่ผู้ต้องหา รวมทั้งความเป็นมาของการบัญญัติกฎหมายที่มุ่งคุ้มครองสิทธิของผู้ถูกกล่าวหาให้ได้รับความเป็นธรรมในระหว่างการดำเนินคดี โดยศึกษาการได้รับความช่วยเหลือในทางคดีจากทนายความให้แก่ผู้ต้องหาในประเทศไทยเปรียบเทียบกับการได้รับความช่วยเหลือในทางคดีจากทนายความให้แก่ผู้ต้องหาในประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศอังกฤษว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร สิทธิของผู้ต้องหาตามที่กฎหมายบัญญัติไว้เพียงพอหรือไม่ การจัดทนายความที่มีประสิทธิภาพให้แก่ผู้ต้องหาควรเป็นไปในทิศทางใด รวมทั้งศึกษาถึงมาตรการหรือกลไกการตรวจสอบเพื่อให้เป็นไปตามสิทธิที่กฎหมายรับรองไว้

ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาได้บัญญัติรับรองและคุ้มครองสิทธิของผู้ต้องหาหรือจำเลยในคดีอาญาแต่พบว่าระบบทนายความขอแรงในปัจจุบันไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควรมีปัญหาหลายประการเช่น ทนายความขาดประสบการณ์ เป็นทนายความฝึกหัด เป็นทนายความเก็บคดีเพื่อนำไปสอบผู้ช่วยผู้พิพากษาหรืออัยการผู้ช่วยอัตราค่าตอบแทนทนายความน้อยเมื่อเทียบกับงานเอกชน จึงควรมีแนวทางในการพัฒนาระบบการจัดหาทนายความให้แก่ผู้ต้องหาและจำเลยในคดีอาญาที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทยในเรื่องการกำหนดมาตรฐานของตัวทนายความและการจ่ายค่าตอบแทนเมื่อเทียบกับงานเอกชน
ผลของการศึกษาเปรียบเทียบการได้รับความช่วยเหลือในทางคดีจากทนายความให้แก่ผู้ต้องหาในประเทศไทยกับการได้รับความช่วยเหลือในทางคดีจากทนายความให้แก่ผู้ต้องหาในต่างประเทศจะเห็นว่าบทบัญญัติตามกฎหมายไทยโดยส่วนใหญ่ได้ให้ความคุ้มครองแก่ผู้ต้องหาเท่าเทียบกับมาตรฐานสากลแล้ว แต่ยังมีปัญหาในการบังคับให้เป็นไปตามกฎหมายและประสิทธิภาพในการให้ความช่วยเหลือ ดังนั้น จึงเป็นหน้าที่ของรัฐที่ต้องเข้ามาดูแลเพื่อให้บทบัญญัติของกฎหมายดังกล่าวมาข้างต้นได้รับการปฏิบัติอย่างจริงจังและได้ผล

ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งนี้ ผู้เขียนจึงเห็นว่าควรศึกษาและนำระบบทนายความสาธารณะ Public Defender มาใช้ในประเทศไทยเริ่มต้นที่กรุงเทพมหานครและจังหวัดใหญ่ ๆ ของแต่ละภาค ทั้งนี้ต้องทำการศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนาระบบดังกล่าวควบคู่ไปด้วย หากการดำเนินงานตามระบบนี้ผลมีประสิทธิภาพก็ขยายการจัดตั้งและการดำเนินงานให้ครอบคลุมทั่วประเทศ นอกจากนี้ ควรจัดตั้งกองทุนช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมายเพื่อสนับสนุนการให้ความช่วยเหลือด้านทนายความแก่ผู้ต้องหาหรือจำเลยในคดีอาญาโดยตรากฎหมายจัดตั้งกองทุนขึ้นมาโดยเฉพาะ และให้มีคณะกรรมการช่วยเหลือผู้ต้องหาหรือจำเลยในคดีอาญากำกับดูแลการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ของกองทุน

Abstract

The objective of this dissertation is to study the case assistance receiving of alleged offender in the criminal case and understand the concept and necessity of giving the case assistance to alleged defender from the lawyer including the background of the enactment that is determined to protect the right of accused in order to make them receiving the fairness during the legal proceedings. The study was done by comparing what is the difference of case assistance receiving, from the lawyer, of the alleged offender in Thailand to the alleged offender in the United State and England. The right of alleged offender according to legislation is sufficient or not. What direction of the efficient lawyer procurement for alleged offender should be gone? Including the study of measure or mechanism of examination in order to be in line with the right as the law affirmed.

Criminal Procedure Code stipulates pivotal represent and protects the rights of the accused or defendant in a criminal case. However, nowadays lawyers for assistance is not as successful as it should be due to several problems, such as lack of experienced attorneys, lawyer retain investigating case for exam to be assistant judges or prosecutors, assistant attorney get compensation rates lower compared to private sector. Therefore it should have develop procurement guidelines of lawyers for the accused and defendants in criminal cases in Thailand as well as set lawyer and compensation payment standards in order to compare to the private sector.

The result of comparison for the case assistance, from the lawyer, between the alleged offender in Thailand and the alleged offender in foreign country showed that most Thai law provision for protecting the alleged offender equal to the international standard but there are some problems of enforcement according to the Law and assistance efficiency. So this is the duty of government officer to look after in order to make such law provision is performed seriously and efficiently.

For the research recommendation, I have an opinion that it should be studied and bring the public defender system to initially use in Bangkok and main provinces of each region, however, the study and research have to be simultaneously performed in order to develop such system. In case of the operation according to this system is effective, it is expanded and operated to cover throughout the country. Moreover, People Aid Fund should be established in order to give the assistance regarding the lawyer to the alleged offender or defendant by enacting the law of fund establishment particularly and providing the committee, who aid the alleged offender or defendant in the criminal case, control the operation according to the fund objective.

สิทธิที่จะได้รับความช่วยเหลือในทางคดีอญาจากทนายความศึกษากรณี:ปัญหาระบบทนายความขอแรงและการใช้ระบบ Public Defender / The Right to Assist Ance in Criminal Cases from Lawers Case Study: Problems on the Duty Solicitor System Adoption of Public Defender System

Master of Laws Program, Siam University, Bangkok, Thailand